Відгадайте загадку: Що це за країна?
Балада Усходняй сцяныТут людзі рана кладуцца спацьІ рана ўстаюць, Як трэба, то будуць зацята маўчаць, Каго трэба — заб'юць. Тут людзі, тут пушчы, балоты, звяры, У звяроў кіпцюры. Не пытайся, мой браце, куды вязе нас гэты цягнік Па чыгунцы, парослай пустазеллем, як закінутае поле. Не пытайся нічога, мой браце — лепш у акно зірні: Дзе ўбачыш яшчэ краявідаў безліч і багацце такое? Старасвецкія фальваркі, Дзічкі-грушы на мяжы, Сонцам спаленыя каркі, Спарахнелыя крыжы, Рэчкі, чыстыя, як шкелца, Усвяніцы на хлявах, Пры калодзежы вядзерца, Сантiманты — проста жах. Не пытайся, мой браце, куды вязе нас гэты цягнік Колы сіляцца, стогнуць, везучы цяжар за далягляд Мы вяртаемся ў краіну, дзе неба цячэ, бо гонт прагніў Мы даўно там не былі, мы вяртаемся на сто год назад Крышынку жабрак дажваў — Ўсмешкай расчуляе твар. Напавер наліў сівухі Слаўны Янкель-гаспадар. Нечакана чорт з-за плоту Выскачыць апоўначы, Не спытае, скуль ты, хто ты І з сабой павалачэ. Што табе паказаць, мой браце, цікавага яшчэ? Ну няма ў нас тут ані дзівосаў, ані цёплага мора. Ці ты бачыш затое, мой браце, як упарта да неба расце, Як імкнецца ўгару засцянковая фаўна і флора? Патрыёты з патрыётаў З недалёкае пары За агульную Еўропу, За свабоду змагары: Няма дурняў, маю сэрца Кідацца на шанец. Хай сабе прыходзіць немец І дзяцей германіць. Што ты вочы хаваеш, мой браце? І голас твой гэтак дзіўна дрыжыць... Ты ўспомніў, нарэшче, чыім ты быў унукам і сынам? Ты ўспомніў, на чыёй магіле стаіць спарахнелы крыж? Маеш рацыю, так: Мы вярнуліся на Радзіму — Туды, дзе людзі рана кладуцца спаць і рана ўстаюць. |
Cân Mur y DwyrainYma aiff pobl i'r gwely yn gynnarA chodi'n gynnar, Os oes rhaid, yn ystyfnig, gwnânt dewi, Os oes rhaid, gwnânt ladd y dyn iawn. Mae pobl, llwyni, gwerni, anifeiliaid yma, Mae gan anifeiliaid ewinedd. Paid â gofyn, fy mrawd, i ble mae'r trên yma’n ein cludo Ar hyd rheilffordd wedi tyfu'n wyllt fel cae gadawedig. Paid â gofyn dim, fy mrawd, — mae’n well iti edrych drwy'r ffenestr: Ble eto y gweli di gynifer o dirluniau a’r fath gyfoeth? Hen bentrefi, Gellyg gwyllt ar y ffin, Gwarrau wedi eu llosgi gan yr haul, Croesau pydron, Afonydd croywon fel gwydr, Beudai, Piser wrth ffynnon, Sentimentau ofnadwy. Paid â gofyn, fy mrawd, i ble mae'r trên yma’n ein cludo. Mae'r olwynion yn ymdrechu ac yn udo wrth gludo'r pwys dros y gorwel. Dŷn ni'n dychwelyd i wlad ble mae'r nefoedd yn llifo gan i’r to bydru. Ni buon yno ers talwm, dŷn ni'n dychwelyd yn ôl gan mlynedd. Mae cardotyn wedi cnoi ei damaid  gwên ar ei wyneb — Cafodd fodca ar goel oddi wrth Iancel y tafarnwr da. Llamiff cythraul o'r tu ôl i glawdd Yn ddirybudd am hanner nos, Ac aiff â thi i fwrdd Heb ofyn pwy wyt ti nac o ble. Beth diddorol y gallaf ei ddangos iti eto, fy mrawd? Does 'da ni ddim rhyfeddodau, na môr cynnes. Ond a weli di pa mor ystyfnig Yw ffawna a fflora sy'n tyfu i'r nefoedd? Gwladgarwyr rhonc Ers ychydig amser O blaid Ewrop unedig, Ymladdwyr dros ryddid: Does dim twpsod, dw i'n credu, I ruthro yn erbyn rhagfur, Deled yr Almaenwr A Seisnigeiddier plant. Pam ’rwyt ti'n cuddio dy lygaid, fy mrawd? Ac mae dy lais yn crynu yn rhyfedd... Wyt ti wedi dwyn i gof ŵyr a mab pwy oeddet ti? Wyt ti wedi dwyn i gof ar fedd pwy mae’r groes bwdr yn sefyll? Yn wir: Fe daethon ni yn ôl i’r Famwlad — Ble yr aiff pobl i'r gwely yn gynnar a chodi’n gynnar.
Cyfieithwyd gan Dmitri Hrapof
Golygwyd gan yr Athro Rhisiart Hincks |
Ціхі анёлЯ стаміўся гаварыць тыя ж самыя словы,Я стаміўся, я хачу памаўчаць. А на плошчах ізноў пра народ і пра мову, Пра былое вялічча крычаць... Падымаюцца з магілаў аблезлыя цені, Ў кіпцюрах сатлелых лохмаў сцягі. Сонца зранку раскідае скупыя праменні Па зямлі, дзе прыходзіцца жыць. Прыпеў: Вуліца, поле, Вялікае княства, Жаўрукі ў аблоках звіняць... Вольнаму воля — найвялікшае шчасце. Нават вецер не дагоніць каня... Я сяджу смяротна п'яны у матчынай хаце І стагну, што не даюць нам жыцця... А яна, мая старая, разумная маці Мне гаворцыць: "Супакойся, дзіця. Час міне — ўсё ўстаткуецца, і ты зразумееш — Драць не варта было нават рот. І без вашага крыку ўстане з каленяў Занядбаны, забіты народ." Прыпеў. "Ён, народ, ужо ня верыць ў абяцанкі-цацанкі, Не ідзе лепшай долі шукаць. Годзе зноў яго пхаць пад чарговыя танкі, Пад чарговыя штандары ўціскаць. А надыдзе часіна, праз стагоддзе ці болей, Ціхі анёл з нябёсаў зляціць, Заспявае — люд прачнецца і болей Ніколі не засне ўжо. А пакуль што ён спіць." Ён стаміўся — ён спіць. Ён сніць пра... Прыпеў. |
Angel tawelDw i wedi blino dweud yr un geiriau,Dw i wedi blino, dw i eisiau tewi. Ac ar sgwariau trachefn am bobl a'r iaith, Am hen fawredd gwaeddir... Mae cysgodion pluedig yn codi oddi'u beddau, gyda darnau banerau pydron mewn ewinedd. Mae'r haul yn bwrw pelydrau prynion yn y bore Ar y tir ble mae rhaid byw. Cytgan: Stryd, maes, Y Dywysogaeth Fawr, Mae hedyddion yn canu mewn cymylau... Rhyddid yw'r hapusrwydd mwyaf i ddyn rhydd. Ni chaiff march ei oddiweddiff gant gwynt hyd yn oed... Gartref fy mam dw i'n eistedd wedi meddwi hyd at farw Ac udo ei bod hi'n amhosib i fyw... A mae fy hen fam ddoeth Yn dweud wrthaf i: "Llonydda dy hun, fy mab. Yr aiff amser heibio, bydd popeth yn iawn a byddi di'n deall — Doedd dim rhaid i dynhau dy geg di hyd yn oed. Fe godiff pobl dreisiedig oddi ar ei phen-liniau Heb eich gwaedd chi." Cytgan. "Dydy hi, y bobl, ddim yn credu addewidion eisoes, Dydy hi ddim yn chwilio ffawd well. Paid â ei gwthio hi dan tanciau eraill eto, Paid â ei gwasgu hi dan baneri canlynol. Dof yr amser, ymhen canrif neu fwy, Fe ddisgynniff angel tawel o'r nefoedd, Fe ganiff — bydd y bobl yn dihuno A ni fydd yn cysgu byth. A nawr mae hi'n cysgu." Mae hi wedi blino, mae hi'n cysgu. Mae hi'n breuddwydio am... Cytgan. (пер. Дмитрия Храпова)
|
Дзякуй! Вялікае дзякуй!Адныя з нас позірк кіруюць на захад,Другія з надзеяй глядзяць на усход. У суквецці вялікіх, салідных народаў Стрычыць мой малы, ненадзейны народ. Я першыя словы з маленства засвоіў, Як толькі на ножанькі цвёрда ўстаў. Я гэныя словы на мамчынай мове Штодзень як мадлітву святую шаптаў: "Дзякуй, вялікае дзякуй, Што ваша вяроўка так моцна не цісне, не трэ. Дзякуй, вялікае дзякуй, За тое, што сонца над стрэхай, а ноч на дварэ. Дзякуй, вялікае дзякуй, Што ваша салодкая лыжка абдзёрла нам рот. Дзякуй, вялікае дзякуй, Што хаты няма, брамка ёсць і павалены плот." Нам так расказалі: ад веку мы спалі, Збудзілі нас і загадалі устаць. Сабралі мы рэчы, папхнулі нас ў плечы, Што больш ўжо не можам ні есць і ні спаць. За тое як кветкі цвіцем, як калоссе, А нас то касой, то сярпом, то цапом. Канешне, не мала карысці прыносім — Маўчым, калі б'юць, крычым калі што: "Дзякуй, вялікае дзякуй, Што ваша вяроўка так моцна не цісне, не трэ. Дзякуй, вялікае дзякуй, За тое, што сонца над стрэхай, а ноч на дварэ. Дзякуй, вялікае дзякуй, Што ваша салодкая лыжка абдзёрла нам рот. Дзякуй, вялікае дзякуй, Што хаты няма, брамка ёсць і павалены плот." Хтось дурнямі лічыць нас, хтось гультаямі, Хтось любіць нас моцна, хтось моцна кляне. Даволі нам ласкі чужое, мы ўстанем, Падымем галовы і крыкнем: "Досць! Не! Дзякуй! Нічога не трэба!!! Мы годны павагі, мы добры, сумленны народ! Дзякуй вялікае... але Нам вольнасць найлепшым клейнотам з усіх ўзнагарод. Дзякуй! Вялікае дзякуй, Бо праўду старую мы ўсе зразумелі даўно: Лепей сваё ніж чужое, А мы сіла, мы зможам, мы зробім, мы рады дамо! Мы народ, не гаўно!!!" |
Diolch yn fawr iawn!Mae rhai ohonom ni yn edrych i'r gorllewin,Mae eraill yn gobeithio am y dwyrain. Yn sgîl pobloedd mawrion parchus Y cerdd fy mhobl fach ddiobaith i yn ffill-ffall. Dyna geiriau cyntaf dw i'n cofio ers plentyndod, Cyn gynted ag y sefillais ar fy nhraed. Roeddwn i'n eu sibrwd nhw yn fy mam-iaith Beunydd fel gweddi sant: "Diolch yn fawr iawn, Am ni gwasg eich rhaff chi yn rhy ddrwg, ni rhugliff. Diolch yn fawr iawn, Am ddydd a nos. Diolch yn fawr iawn, Am eich llwy felys chi sydd wedi iro ein ceg. Diolch yn fawr iawn, Am brinder tŷ a chlawdd cwympedig." Dwedwyd wrthym: roedden ni'n cysgu, Ein dihunwyd ni a gorchmynnwyd i godi. Casglom ein pethau ni, ein gwthwyd ni yn ysgwyddau, A nawr ni allwn bwyta na chysgu. Ond dŷn ni'n blodeuo fel blodau, fel tywys, A chael pladur, cryman neu ffust. Wrth gwrth, mae llawer i ennill oddi wrthym — Dŷn ni'n dawel pryd ein cosbir ni, neu gweiddi: "Diolch yn fawr iawn, Am ni gwasg eich rhaff chi yn rhy ddrwg, ni rhugliff. Diolch yn fawr iawn, Am ddydd a nos. Diolch yn fawr iawn, Am eich llwy felys chi sydd wedi iro ein ceg. Diolch yn fawr iawn, Am brinder tŷ a chlawdd cwympedig." Mae rhai yn barnu ein bod ni'n dwpsynion neu ddiogynnod, Mae rhai yn ein caru ni yn fawr iawn, mae rhai yn casáu. Cawsom ni digon o anwes estron, byddan yn sefyll, Yn codi ein pennau a gweiddi: "Digon! Na! Diolch! Does dim rhaid rhagor!!! Dŷn ni'n haeddu parch, dŷn ni'n bobl dda, deg! Diolch yn fawr iawn... ond Rhyddid yw'r wobr mwyaf i ni. Diolch yn fawr iawn, Dŷn ni wedi deall hen wirionedd amser maith yn ôl: Mae hi'n well i biau nag i fenthyca, Dŷn ni'n gryf, byddan yn gallu, yn gwneud! Dŷn ni'n bobl, nid baw!!!" (пер. Дмитрия Храпова)
|